Langkah-langkah mencapai kemerdekaan di Myanmar secara berperlembagaan.

OLEH-AHMAD BIN YAAKOB

Pejuang nasionalis Myanmar telah menjalin kerjasama dengan Jepun sebelum pendudukan Jepun di Myanmar lagi. Pejuang nasionalis  radikal seperti Aung San dan 30 orang Thakin yang telah melarikan diri ke Jepun akibat penentangan mereka terhadap British dan mereka menubuhkan Tentera Kemerdekaan Burma (TKB) pada tahun 1941.[1]

      Pada1 Ogos1943, pentadbiran tentera Jepun dibubarkan dan Myanmar diistiharkan merdeka oleh Jepun dan Dr Ba Maw dilantik sebagai Perdana Menteri. Aung San sebagai Menteri Pertahanan dan U Nu sebagai Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri. Meskipun begitu, pentadbiran Jepun masih mengusai pelbagai bidang seperti pengangkutan dan perusahaan. Dr Ba Maw terpaksa tunduk kepada kehendak tentera Jepun.Myanmar juga dikehendaki memberikan sokongan kepada Jepun dalam menentang British.[2]

      Keadaan ekonomi semakin teruk ketika di bawah pemerintahan Jepun telah menyedarkan rakyat Myanmar bahawa mereka telah dipegunakan untuk kepentingan Jepun. Ini kerana keadaan ekonomi semasa pemerintahan British adalah lebih baik berbanding semasa pemerintahan Jepun.[3]

  Aung San  dan kumpulan Thakin tidak puas hati kerana DrBa Maw diperalat oleh Jepun menyebabkan Aung San bertindak mengistiharkan sokongan kepada pihak Berikat. Aung San telah menubuhkan Liga Pembebasan Rakyat Anti-Fasis sebagai sebuah pertubuhan anti-Jepun dan menjalankan aktiviti anti-Jepun.

      Ia bertujuan menentang Jepun untuk mendapatkan kemerdekaan penuh bagi Myanmar apabila Jepun kembali semula.Dalam usaha penentangan ini mereka telah memusnahkan kawasan yang dianggap strategik. Aung San telah memberi sokongan keada Britsih dalam menawan semula Myanmar dan menghalau Jepun.LPAF telah membantu Lord Louis Mounbatten mengalahkan Jepun pada tahun 1945.[4]

      Aung San telah berusaha untuk mendapat sokongan daripada golongan Karen, Kachin dan Chui serta membebaskan Liga Pembebasan Rakyat Anti-Fasis daripada pengaruh komunis dalam menyakinkan British untuk mendapatkan kemerdekaan Myanmar.[5]

      Pada bulan Disember 1946, pihak British menjemput pemimpin Myanmar menghantar satu rombongan kemerdekaan ke England. Hasilnya ialah Perjanjian Atlee-Aung San ditandatangani. Antara isu yang dibincangkan ialah;

1.Pilihanraya umum akan diadakan empat bulan selepas Perjanjian Atlee-Aung San.

2.Kabinet Aung San diakuiBritish sebagai kerajaan sementara menjelang pilihanraya kebangsaan.

3.British akan menyokong penyertaan Myanmar dalam pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu.

4.Sebuah Dewan Perlembagaan dibentuk.

5.British akan melantik seorang Pesuruhjaya Tinggi ke Myanmar.

6.Negeri-negeri kecil di sempadan bebas memilih sama ada ingin bergabung dengan Myanmar atau sebaliknya.

      Dengan Perjanjian Atlee-Aung San, Aung San pulang ke tanah air dengan penuh keyakinan. Semua ahli rombongan kecuali U Saw dan Ba Sein menyokongnya. Parti Komunis melancarkan mogok serta memusnahkan landasan keretapi.

      Walau bagaimanapu, pilihanraya umum diteruskan pada bulan April 1947. Liga Pembebasan Rakyat Anti-Fasis mendapat kejayaan. U Ni dilantik sebagai Presiden.  Pemimpin utama Myanmar, Aung San dibunuh oleh orang upahan U Saw. Dengan ini U Nu dilantik sebagai pemimpin Liga. Dengan beberapa orang pemimpin Thakin yang lain dalam Dewan Perlembagaan, U Nu meneruskan usaha menggubal perlembagaan baru Myanmar.

      Satu rombongan yang diketuai oleh U Nu bertolak ke London dan menandatangani Rang Undang-Undang Kemerdekaan Myanmar yang menyerahkan kerajaan Myanmar kepada Presiden Kesatuan Myanmar.[6]        

  

2.menggalurkan penentangan rakyat secara bersenjata.

3.2.3 Kemerdekaan di Myanmar dan Indonesia abad ke-20.

1.Langkah-langkah mencapai kemerdekaan.

---

[1] “Perjuangan Mencapai Kemerdekaan”,dalam Modul Pengajaran dan Pembelajaran STPM Sejarah Penggal 3,138.

[2] Ruslan Zainuddin dan Abd Sukor Yusuf,AceAhead Teks STPM Sejarah Malaysia dan Asia Tenggara (1800-2000)Penggal 3 , (Shah Alam: Oxford Fajar,2013) ,337.  

[3] Ibid,337

[4] “Perjuangan Mencapai Kemerdekaan”,138.

[5] Ruslan Zainuddin dan Abd Sukor Yusuf,AceAhead Teks STPM Sejarah Malaysia dan Asia Tenggara (1800-2000)Penggal 3 ,338.

[6] Ong Loo Chen, Pra U Teks STPM Penggal 3, (Bandar Baru Bangi:Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.,2015),368.